ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ลุ่มน้ำแม่กลอง ความหลากหลายของผู้คน ชุมชน และวัฒนธรรม บ้านโป่ง-บ้านเจ็ดเสมียน

“ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นลุ่มน้ำแม่กลอง ความหลากหลายของผู้คน ชุมชน และวัฒนธรรม บ้านโป่ง - บ้านเจ็ดเสมียน” โดย รศ.สุภาภรณ์ จินดามณีโรจน์

ปีที่พิมพ์ ๒๕๕๔

จำนวน ๑๔๖ หน้า

หนังสือศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเล่มนี้ ได้รับรางวัล ‘ส่งเสริมความเข้าใจเกี่ยวกับวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นดีเด่น จากสถาบันสัญญา ธรรมศักดิ์ เพื่อประชาธิปไตย ตั้งแต่เมื่อวันที่ ๙ กันยายน ๒๕๕๘’

. . . ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นลุ่มน้ำแม่กลอง ความหลากหลายของผู้คน ชุมชน และวัฒนธรรมบ้านโป่ง - บ้านเจ็ดเสมียน โดย รศ.สุภาภรณ์ จินดามณีโรจน์ เป็นหนังสือที่ให้ความรู้ และสามารถสร้างภาพความเข้าใจเกี่ยวกับคนกลุ่มต่างๆในลุ่มน้ำแม่กลอง ทั้งชาวไทย เขมร ลาว จีน โดยเฉพาะชาวมอญที่อาศัยอยู่อย่างหนาแน่นในบริเวณบ้านโป่งถึงบ้านเจ็ดเสมียน ท่ามกลางยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลง ผ่านคำบรรยายที่กระชับ ชัดเจน พร้อมแผนที่ และภาพประกอบ ซึ่งแม้ทั้งแผนที่ และภาพประกอบจะเป็นแบบขาวดำ ไม่ใช่ภาพสี แต่ก็ไม่ทำให้เรื่องราวที่ผู้เขียนต้องการนำเสนอถูกลดคุณค่าลงไป

หนังสือเล่มนี้ยังเหมาะสำหรับเป็นคู่มือให้ผู้ที่สนใจ ด้วยเพราะผู้เขียนจัดทำระบบอ้างอิงในรูปแบบเชิงอรรถท้ายเล่มไว้อย่างเป็นระเบียบ ง่ายแก่การสืบค้นเพิ่มเติม

เสน่ห์สำคัญอีกประการหนึ่งที่ทำให้หนังสือเล่มนี้สมควรเป็นตำราสำหรับแวดวงการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ก็คือ การที่ผู้เขียนให้ความสำคัญกับการเก็บข้อมูลด้วยการสำรวจ สังเกต พูดคุย สัมภาษณ์กับชาวบ้านในพื้นที่จริงมาอย่างต่อเนื่อง จนได้รับความไว้วางใจ รวมทั้งการที่ผู้เขียนไม่ละเลยที่จะให้ความสำคัญกับเอกสารท้องถิ่น ทั้งบันทึกส่วนตัว หนังสืองานศพ สมุดข่อย คัมภีร์ใบลาน สมุดไทยดำ ไทยขาว โดยใช้เอกสารราชการเป็นข้อมูลเสริมเพื่อยืนยัน หรือเทียบเคียงกับข้อมูลที่ได้จากในท้องถิ่นเท่านั้น

การศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นด้วยวิธีเช่นนี้จึงเสมือนเป็นการเขียนประวัติศาสตร์ของคนในท้องถิ่น ผ่านสายตาของ “คนใน” เป็นประวัติศาสตร์ที่มีการเคลื่อนไหวอย่างมีชีวิตชีวา ไม่ใช่ประวัติศาสตร์ที่ปรุงแต่งผ่านสายตาของคนนอกแต่เพียงอย่างเดียว

นับเป็นเครื่องมือสำหรับการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นที่ดีซึ่งมีไม่มากนักในปัจจุบัน . . .